Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych na rzecz odnawialnych źródeł energii
Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych nie ma tak ścisłych wymogów proekologicznych i antyemisyjnych, jak inne fundusze unijne. Polska skorzystała z okazji i ubiega się o dofinansowanie wielu projektów związanych z węglem, zwłaszcza z energetyką węglową, choć są też projekty dotyczące kopalni.
Jednak polski rząd nie zapomniał o bardziej przyjaznych środowisku projektach. Na listę trafiło kilka inwestycji korzystających z odnawialnych źródeł energii (OZE). W porównaniu do inwestycji w energetykę węglową, projekty dotyczące OZE, o których dofinansowanie z EFIS stara się polski rząd prezentują się skromniej. Jest ich w sumie 14, a ich łączna wartość opiewa na kwotę 8,5 mld euro. Dla porównania, łączna wartość wszystkich projektów przedstawionych do dofinansowania z EFIS przez Polskę wynosi 132,8 mld euro.
Część z polskich propozycji dotyczy hydroenergetyki czy zapewnienia lepszego dostępu do OZE w miastach. Jednak najwięcej funduszy i projektów poświęconych jest energetyce wiatrowej.
Projekty dotyczące elektrowni wiatrowych prezentują pełny przekrój pod względem wielkości. Na liście przedsięwzięć do finansowania znajduje się zarówno mała, 15-MW farma wiatrowa w Baczynie (realizowana przez Eneę), jak i zespół trzech morskich elektrowni wiatrowych o łącznej mocy 1050 MW (realizowane przez PGE). Ta skrajność pokazuje różnice w podejściu do energetyki wiatrowej między dwoma dużymi graczami na tym rynku, tj. Eneą i PGE. Ta pierwsza stawia na elektrownie w głębi kraju, o mocy nieprzekraczającej 50 MW. Polska Grupa Energetyczna woli natomiast inwestować w nabrzeżne i morskie instalacje wiatrowe o mocy dochodzącej do 1 GW.
Polska propozycja zawiera też kompleksowy „Projekt Wisła”. Zawarte są w nim plany budowy elektrowni wodnej na Wiśle w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego z firmą Energa. Jest ona właścicielem już istniejącej wiślanej elektrowni wodnej we Włocławku. Swoją drugą elektrownię na Wiśle ma zbudować w Siarzewie koło Ciechocinka.
Na liście projektów znajdują się również dwie propozycje Orlenu. Dotyczą one rozwinięcia produkcji bioetanolu. Strona polska podkreśla, że w przypadku produkcji bioetanolu drugiej generacji inwestycja ta pozwoliłaby zmniejszyć ilość produkowanych gazów cieplarnianych o 98 proc. (a w przypadku pierwszej generacji – o ponad 60 proc.).
Do żadnej z powyższych kategorii nie zaliczają się natomiast ostatnie dwa projekty nadzorowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Zostały wstępnie wycenione na 500 mln euro każdy. Pierwszy z nich przewiduje budowę trzech zakładów przetwarzania odpadów na energię (tzw. energetyka WTE, z ang. Waste-to-energy). Drugi obejmuje natomiast próbę uzyskania energii cieplnej ze źródeł geotermalnych. Oba projekty mają zostać wykonane również w ramach PPP, ale na razie są w fazie koncepcyjnej.
Z propozycji niezwiązanych z elektrowniami wyróżnia się natomiast projekt budowy siatki stacji ładujących oraz punktów paliwowych dla samochodów na prąd i gaz. Jest on obecnie w fazie koncepcji, dlatego w tym wstępnym wniosku o wsparcie z EFIS Polska nie podała jeszcze konkretnej kwoty wsparcia. Z krótkiego zarysu projektu wynika jednak, że siatka ta miałaby objąć cały kraj, a przynajmniej główne drogi.
Polska w projektach OZE skupiła gros wysiłków na energetyce wiatrowej. Nie oznacza to jednak, że nie pomyślała też o innych sektorach w ramach tej branży – jednak to wiatr wydaje się być postrzegany jako główny obszar przeznaczenia potencjalnych środków z EFIS.